سیستمهای خاموش کننده آتش در طراحی و انواع مختلفی به بازار عرضه شده اند که هریک از این سیستمها برای نوع خاصی از آتش کاربرد دارند. در این مقاله قصد داریم تا با انواع سیستم اطفا حریق دستی و اتوماتیک آشنا شویم اما قبل از آن بهتر است ابتدا تعریف صحیحی از اطفا حریق ارائه دهیم. اطفاء حریق به مجموعه اقداماتی گفته میشود که به منظور جلوگیری از گسترش آتش و خاموش کردن آن انجام میگیرد. این اقدامات باید توسط تجهیزات خاص و استاندارهای جهانی انجام شوند تا به بهترین نحو ممکن از بروز صدمات جانی و مالی جلوگیری کنند.
به طور معمول در هنگام بروز آتش سوزی سیستمهای اعلام حریق توسط سنسورهای حساس به دود و یا تغیر دما آتش سوزی و نوع آن را شناسایی میکنند. این سیستم به کمک آژیر، زنگ و یا فلاشر وقوع آتش سوزی را اعلام میکند و همین امر زمینه لازم برای اطفا حریق به صورت دستی یا اتوماتیک را فراهم میکند. در ادامه با هریک از سیستمهای اطفا حریق دستی و اتوماتیک بهتر آشنا میشویم.
سیستم اطفا حریق دستی
منظور از سیستم اطفا حریق دستی تجهیزات و اقداماتی است که برای استفاده از آنها به نیروی انسانی احتیاج داریم. این سیستم بدون وجود نیروری انسانی هیچ کاربردی ندارد و به همین دلیل هیچگاه نمیتوان آن را به عنوان یک سیستم اطفا حریق مجزا در یک مجموعه به حساب آورد. از جمله مهمترین تجهیزات سیستم اطفا حریق دستی میتوان به کپسولهای آتش نشانی اشاره کرد که این کپسولها با توجه به مواد تشکیل دهنده خود به انواع مختلفی تقسیم میشوند:
- خاموش کننده های حاوی کربن دی اکسید
- کپسولهای اطفا حریق حاوی کف
- خاموش کنندههای پودری که میتوانند شامل انواع پودرهای شیمیایی خشک و تر باشند
- کپسولهای حاوی ترکیبات هالوژنه
سیستم اطفا حریق اتوماتیک
سیستم اطفا حریق اتوماتیک به طور مجزا و بدون وابستگی به نیروی انسانی نسبت به اطفا حریق اقدام میکند. این سیستم به محض تشخیص و اعلام حریق توسط سیستمهای اعلام آتش سوزی فعال میشود و از پیشرفت و خسارات ناشی از آتش سوزی جلوگیری میکند. انواع سیستمهای اطفا حریق اتوماتیک به صورت زیر دسته بندی میشوند.
سیستم اطفا حریق اتوماتیک مه آب
این سیستم یکی از مشهورترین سیستمهای محافظت در برابر آتش است که از طریق اسپری کردن دانههای بسیار کوچک آب به خنک کردن شعلههای آتش کمک میکند. قطرات کوچک یا بهتر بگوییم غبار آب، پس از برخورد با آتش تبخیر شده و به این ترتیب اطفا حریق توسط کاهش دما اتفاق میافتد.
اطفاء حریق اتوماتیک به کمک سیستم ورتکس
این سیستم که ترکیبی از گاز نیتروژن و آب است به صورت هیبریدی عمل میکند. نحوه اطفا حریق توسط این سیستم به این صورت است که قطرات آب در اثر فشار نیتروژن به ذرات بسیار کوچک 10 میکرونی تبدیل میشوند. این قطرات به همراه گاز هیدروژن از نازل سیستم اطفاء حریق خارج میشوند. ذرات آب باعث خنک شدن آتش میشود و نیتروژن جلوی ورود اکسیژن به چرخه آتش سوزی را میگیرد، به این ترتیب ترکیب آب و گاز به خاموش شدن آتش کمک میکند.
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک توسط گاز هالون
در سیستم هالون از گازهای مختلفی استفاده میشود. هالون نامی عمومی است که برای برخی از گازهایی که فاقد هدایت الکتریکی هستند به کار میرود. از زیر مجموعه این گازها میتوان به گازهای Fm 200، Co2، IG ، Novec1230 اشاره کرد. ترکیبات این سیستم اطفا حریق بی بو و بی رنگ بوده و تقریبا پنج برابر از اکسیژن سنگینتر است.
سیستم اطفا حریق اتوماتیک آبی اسپرینکلر
اسپرینکلرها از جمله تجهیزات مورد نیاز در سیستمهای اطفا حریق آبی هستند. این تجهیزات در سقف تعبیه شدهاند و عملکرد مناسب آنها به یک شبکه لوله کشی سقفی یا دیواری در محل آتش سوزی احتیاج دارد. اسپرینکلرها از جمله مقرون و به صرفهترین روشهای اطفای حریق هستند که در بیش از 98 درصد مواقع از گسترش آتش جلوگیری میکنند. این وسیله معمولا در مدت زمان 1 الی 4 دقیقه پس از وقوع آتش سوزی روشن میشوند در صورتی که در بهترین حالت تا رسیدن ماموران آتش نشانی به محل حادثه 10 دقیقه زمان لازم است و پس از آن حداقل پنج دقیقه طول میکشد تا این افراد تجهیزات خود را برای اطفاء حریق آماده کنند. همین موارد باعث شده تا اسپرینکلرها در بیشتر کارنجات، هتلها و مناطق مسکونی مورد استفاده قرار بگیرند.
اطفا حریق اتوماتیک به کمک ذرات معلق آیروسل
سیستم اطفاء حریق آیروسل برپایه گاز و پودر عمل میکند. در واقع این سیستم از عاملی برای خاموش کردن آتش استفاده میکند که حاوی ذرات جامد بسیار ریز و ترکیبات گازی است. ذرات جامد آیروسل دارای ابعاد جرمی بسیار کوچکتری نسبت به عوامل خاموشکنندهی شیمیایی هستند و مدت بیشتری در هوا معلق میمانند. از جمله مزایای این سیستم میتوان به تاثیر فوری بر روی تمام انواع حریقهای کلاس A, B, C, D, E, F اشاره کرد. همچنین نصب و راه اندازی سریع آن در کنار ترکیباب غیر مضری که دارد این سیستم را به یکی از بهترین گزینهها برای نصب در کارگاه و کارخانجات صنعتی تبدیل کرده است.
سیستم اطفا حریق اتوماتیک فوم
زمانی که صحبت از خاموش کردن آتش میشود بیشتر افراد از آب به عنوان بهترین گزینه برای اطفای حریق یاد میکنند. این تصور کاملا درست است و به همین دلیل سیستمهای اطفا حریق آبی از جمله پرطرفدارترین سیستمها در جهان شناخته میشوند. اما زمانی که ما با یک مایع مشتعل زا سر و کار داریم آب به تنهایی کاری را از پیش نمیبرد و به همین دلیل در این مواقع ما به سراغ نوع دیگری از سیستمهای اطفا حریق به نام سیستم اطفا حریق اتوماتیک فوم میرویم. فوم یا اصطلاحا کف، بر خلاف آب که بخاطر وزن سنگین، از آتش مایعات عبور کرده و ته نشین میشود، با ذرات به هم پیوستهی هوا، همانند پتو روی سطح وسیع آتش را میپوشاند. به همین دلیل این ترکیب در خفه کردن آتش و جلوگیری از احتراق مجدد آن نقش موثری را ایفا میکند.
قیمت سیستم اطفاء حریق
قیمت سیستم اطفا حریق در انواع سیستم اطفا حریق دستی و سیستم اطفاء حریق اتوماتیک با توجه به انتخاب نوع سیستم اطفا حریق، متفاوت است. همچنین بین سیستم های اطفا حریق ثابت یا پرتابل تفاوت قیمت وجود دارد. برای اطلاع از قیمت انواع تجهیزات ضد حریق مثل پوشش و انواع چسب ضد حریق میتوانید با کارشناسان ما در شرکت آرمان جاوید ماهان تماس بگیرید.